تیتر20 - تامین مالی زیرساختهای برق تجدیدپذیراز نگاه توسعهای به نگاهی حیاتی- زیرساختی تبدیل شده است. تامین کسری تراز تولید و مصرف برق، مهمترین هدف برای حرکت به سمت تامین مالی استقرار نیروگاه تجدیدپذیر است.
از آنجا که حدود ۹۰ درصد تامین مالی در ایران بانک محور است، باید نظام بانکی و بانکهایی مانند گردشگری، عاملیت تامین مالی این بخش را برعهده گیرند.
در این راستا، دولت چهاردهم احداث ۳۰ هزارمگاوات برق تجدیدپذیر (خورشیدی و بادی) را تعهد کرده است. بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی هم وارد گود شدند تا ساختار تامین مالی ارزی و ریالی، کانال کشی شود.
به همین منظور، بانک گردشگری، به عنوان نخستین بانک عاملیت تامین مالی ۱۰ هزارمگاوات را به صورت ارزی و ریالی از محل فایننس برای صنایع صادراتی را برعهده گرفته است.
با توجه به اینکه، پرداخت تسهیلات از اجرای آیین نامههای تسهیلات کلان معاف شده و بانکها میتواند قراردادهای سازندگان نیروگاه و اموال پروژه را به عنوان وثیقه اعطای تسهیلات قبول کنند، بانک گردشگری از اختیارات بیشتری برای اجرای عاملیت خود برخوردار است.
ماموریت بانک گردشگری این است که در کنار صندوق توسعه ملی تا پیش از پیک مصرف برق ۱۴۰۴، کار تامین مالی خرید تجهیزات نیروگاهی و ارائه تسهیلات به سرمایه گذاران را برعهده گیرد.
جبران کسری برق و نقش گروه مالی گردشگری
اما این ماموریت چه اهمیتی دارد؟ تا سال آینده ۲۴ تا ۲۶ هزار مگاوات کسری میان تولید و مصرف برق وجود دارد. کمک بانک گردشگری در این زمینه، میتواند بخش عظیمی از کسری را کاهش دهد. اما هزینه تامین مالی چه قدر است؟
هزینه تولید ۱ مگاوات برق تجدیدپذیر با احتساب هزینه پنل، اینورتر و تجهیزات الکترونیکی، زمین و…، ۶۰۰ هزار تا ۱ میلیون دلار است.
با فرض اینکه به طور متوسط ۸۰۰ هزار دلار برای ساخت هر مگاوات هزینه ایجاد شود، رقمی در حدود ۷۲ میلیارد تومان باید در این راستا هزینه شود؛ البته امکان کاهش هزینهها با استفاده از تعرفههای ترجیحی و سایر امتیازات مانند زمین با نرخ پایین در شهرستانها وجود دارد.
لازم به توجه است که دولت متعهد به اضافه ساختن ۱۳ هزار و ۵۰۰ مگاوات برق در سال ۱۴۰۴ شده است که ۱۰ هزار مگاوات آن باید تجدیدپذیر باشد. در نتیجه، تکلیف ساخت ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تا سال آینده به واسطه همکاری بانک گردشگری و صندوق توسعه ملی باید روشن شده باشد.
با این وجود، هزینههای این میزان تامین مالی کم نیست. با فرض هزینه ۸۰۰ هزار دلاری، به نرخ آزاد، باید رقمی در حدود ۸ میلیارد دلار به صورت ارزی و ریالی به طرق مختلف تامین شود.
از سویی دیگر، سال آینده قطعا هزینه تامین مالی افزایش خواهد یافت. در بازار آزاد، قیمت ارز (دلار آمریکا) میتواند با ۲۰ درصد افزایش (سناریو خوش بینانه) به حدود ۱۰۸ هزار تومان و در بازار مبادله به ۸۷ هزار تومان برسد.
منافع ترکیب منابع ارزی و ریالی
برای تامین مالی این ۱۰ هزار مگاوات، از ترکیب منابع ارزی و ریالی استفاده میشود. بخشی از این منابع از طریق عاملیت بانک گردشگری، بخشی از سوی صادرکنندگان و بخشی به صورت ارزی (۵ میلیارد دلار) تامین میشود.
از آنجا که دولت چهاردهم در نظر دارد سالانه ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر را اضافه کند، کار تامین مالی این نیروگاهها و ایجاد فایننس ریالی و ارزی اهمیت دارد.
در حال حاضر، آنچه قرار است به اجرا درآید، احداث ۱۵۰۰ مگاوات نیروگاه در ۵۰۰ نقطه (هر واحد ۳ مگاوات) است.
ساتبا (سازمان انرژیهای تجدیدپذیر) در همکاری با بانک گردشگری، زمینه متصلسازی بخش خصوصی به فایننس ارزی و ریالی را محیا میسازد. در هر صورت، با کمک بانک گردشگری و تامین مالی ۱۰ هزار مگاوات با عاملیت این بانک، کسری برق در شیب کاهش قرار میگیرد.